Ağrı Dağı :Türkiye’nin Zirvesi

     Zirveye çıkmakta, inmekte ve yüksek irtifada konaklamak çok zor. Sabır, doğa koşulları, beden sınırları ve fiziksel, ruhsal olarak kendinizi hazırlamanız gerekiyor. Zirveye ulaşamama   durumuna karşı  bir planlamanız olsun. Grup olarak gidecekseniz; Kişisel performansların yüksek irtifada farklılık göstereceğini ve b,c,d planlarını konuşmanız faydalı olacaktır.

Ağrı Dağında, Antalya'ya göre oransal olarak daha fazla yabancı ile karşılaştım. Bizim ekipte 8 Makedonyalı, 6 Slovenyalı, 1 Belaruslu, 1 Gürcistanlı,1 Ukraynalı  2 Türk vardı. Tırmanış sırasında Yunanlılarla, bolca İranlılar, Almanlarla , İsveçlilerle ve  Ruslarla karşılaştım.  

Hazırlık: Çeşitli aşamaları tamamlanması gerekiyor. Malzeme hazırlığı, ilaç hazırlığı ve en önemlisi aklimatizasyon(yüksek irtifaya uyum) hazırlığı.

Kısaca yüksek irtifaya uyum; bulutlara doğru  yaklaştıkça,  azalan basınçtan dolayı havada oksijen oranı azalır bu oran  her 300 metrede  oksijen % 3 oranında azalır. Yani bu da 5000 metre irtifada oksijen, deniz seviyesine göre % 50 düzeyinde azalmış demektir. Yani Ağrı dağı zirvede normal durumda %21 olan oksijen miktarı %10 kadar düşmektedir.  Kişiden kişiye değişmekle birlikte, ”yüksek irtifa rahatsızlıkları” genelde 2000-3000 metreler arasında başlar ve gerekli önlemler alınmazsa ölümcül olabilir. Yükseğe çıktıkça daha fazla oksijen almak için daha kısa ve hızlı solumaya başlarsınız.  Kulak çınlaması, baş ağrısı, baş dönmesi, karın ağrısı, iştahsızlık, cinsel isteksizlik, kalp çarpıntısı, göğüs daralması, şah damarlarının kalp gibi atması, tansiyon, kusma, gaz, ishal, düşünememe,  konuşmada güçlük, şarkıya eşlik edememe, sorulara cevap verememe, uyuma isteği, halüsinasyon vücudunu kontrol etmede güçlük gibi belirtiler yaşanabilir. Ben birçok belirtileri yaşadım. 

Yaklaşık her gün 300 kişi zirveye çıkıyor 30 kişi geri dönüyor 10 kişi hastanelik. Ağrı Dağına genel rehberler 3 günlük yüksek irtifaya uyum yapsalar da sizlerin daha önceden yapmasını tavsiye ederim. Sırası ile Kartepe(1600m), Uludağ(2500), Nemrut(2948), Tendürek(3514), Kaçkar(39397) ve Süphan(4058) de zirve yapmanızı ve konaklamanızı tavsiye ederim. Bu arada Ağrı 2. kamp 4200m yani Ağrı ikinci kampta bile Türkiye'nin en yüksek noktasında oluyorsunuz ve çoğu insan bu noktaya ulaşabiliyor. Yaptığınız bu etkinlikler Ağrı zirveye  daha rahat çıkmanızı sağlayacaktır.

Birinci Gün: Zirve için en iyi yöntem yerel rehberle çıkmak. Doğubayazıt Rakımı 1600, minibüslerle sizi alıyor tozlu yollar yaklaşık 1-1,5 saat yolculuktan sonra sizi 2200 de bırakıyor. Bu noktadan sonra tırmanış için yanınıza sadece su ve meyve olsanız yeter. Mutlaka tozluk ve baton olsun. Diğer kamp malzemelerinizi atlar getiriyor. 

Aslında ilk tırmanış  çok önemli grup olarak ortak hareket etmeye başlıyorsunuz. Yüksek irtifada en önemlisi oksijen az olduğu için enerjiyi verimli kullanmaktır. Ne kadar yavaş ve grup ile hareket ederseniz o'kadar zirveye yakınsınız. Unutmayın extrem koşullardasınız lütfen şehirdeki gibi veya haftasonu trekking turu gibi düşünmeyin yavaş yavaş yürüyün. Unutmayın  ne kadar yavaş o'kadar  iyi.

Yol,tozlu araç yolu , ve patikalardan geçiyorsunuz. Yolda keçi kılından yapılmış bir çadırda mola veriyorsunuz ve orada içecek ve hediyelik eşya alabilirsiniz.

Yolculuk yaklaşık 5 saat sürüyor ve 5 saatin sonunda 3200 metrede oluyorsunuz. Sizi kuru meyvelerin, çikolataların olduğu atıştırmalıklar karşılıyor. İlk gün önemli ve eğlenceli aslında en geniş zamanınız bu zaman diliminde var. Güneşin batışı dahil olmak üzere birçok eşsiz fotoğraf çekebilirsiniz. Kamp alanında yemek ve su ile ilgili sıkıntı yok. Sular hazır su. Tuvaletler dağ koşullarına göre iyi. Güneş battıktan sonra çok soğuk oluyor. Gece Doğubeyazıt ve İran şehrin ve yıldızları çok iyi görebilirsiniz.  Ana kampta alkol satılıyor tavsiyem kesinlikle son güne kadar bedeninize iyi davranın. 

2. Gün: Sabah 8 gibi kahvaltı, 9 yolculuk başlıyor, bugünkü yürüyüşteki amaç 4200 çıkarak yüksek irtifaya uyum. Çıkışta direkt güneş arkanızda oluyor. Yanınıza güneş kremi, su ve yiyecek alsanız yeter. Tek patika var ve yaklaşık 300 kişi ve 50 at aynı patikayı kullanıyorsunuz.  Ekibizin hızına uyun ve çok yavaş ilerleyin. Yol genelde tozlu ve taşlık. Yol boyu ağrı dağının eşsiz güzellikteki  florasını görerek zevkle izleyin.  Yol boyu serçeler o kadar alışmışlar ki insanlara, molalarda yanınıza geliyor. Kuzgunlar keyifle izleyebilirsiniz. Bazen korkutmuyorlar değil.  4200 metre yaklaşık 6 saatte vardık. Tırmanışta genelde 2 mola verseler de bizim ekip 3 mola verdi.4200 de 30 dk molanın ardından inişe geçiyorsunuz. İnince ayaklarınız gerçekten perişan oluyor ve ayaklarınızı soğuk Ağrı Kaynak suyunda dinlendirmek gerçekten çok keyifli. Yarın 4200 konaklama olduğu için ana kamptaki bütün malzemelerinizi toplamanız gerekiyor. 

3. Gün: Sabah 08.00 kalkıyorsunuz. 4200 konaklayacağınız için eşyalarınızı hazırlıyorsunuz. 09.00 tırmanış başlıyor. 4200 öğlen 13:00 gibi ulaşıyoruz. 17.00 kadar ön hazırlık, 17.00 akşam yemeği hemen uyuma. Kar buz erimesinden dolayı oluşan toprak kaymaları çıkardığı ses çok ürkütücü. Buz devrindeki buz kitlenisbin yarılması gibi ses çıkartıyor.  Gecenin sessizliğinde sesi çok daha iyi duyuyorsunuz. Gece çok daha soğuk.  Saat 00:30 gibi yeni güne/ geceye uyanıyorsunuz.  Sabah kahvaltısı yapıyoruz. Ama iştahsız olma ihtimaliniz çok yüksek.

4. gün:Tek patika olduğu için diğer ekipler çadırınız  yanında gürültü ve fenerleriyle geçiyorlar.  Sabah kahvaltısı yapıp çok sıkı giyinip yola çıkıyoruz. Eldiveleneriniz bereniz mutlaka yanınızda olsun. Termosunuza sıcak su almayı unutmayın. Yola karanlıkta fenerleriniz ile  yavaş yavaş tırmanışa geçiyorsunuz. Son 1000(4200-5137) rakım bence 5 bölümden oluşuyor. 

            1. Keskin kayalıklar, dar, zorlu patika
            2. Topraklı,tozlu mıcırlı patika
            3. Çakıl taşlı patika
            4. Donmuş topraklı dik ve temiz bölge
            5. Buzul bölge

Zirveye çıkışın altın kuralı olduğunca yavaş ilerlemek ve çok kısa mola vermektir. Birinci bölgede ilerler iken çok efor sarf ediyorsunuz.  Kayalara tırmanmaya çalışıyor,  üzerinden atladığınız bölge ve bu bölge sizi terlete bilir. 2 Bölge: tehlikeli bölge sürekli toz ve kaya taş parçaları var. Burada ilerler iken mümkün olduğunca dikkat etmek gerekir genelde herkes bu bölgede  ya kayıyor veya düşüyor. 3.Bölge: En keyifli kolay ve çok kısa bölge çakıl taşları var. 4. Bölge: Bence dağın en zor bölgesi bu bölge, genelde güneş doğmaya başlıyor ve çok dik, kaya yok, toprak donmuş, Nefes almak çok zor düşünmek bile insanı yoruyor. Bu bölgede istemsiz molalar veriyorsunuz.  En fazla bırakma/vazgeçiş  bu gölgede oluyor. 5. Bölge: Burası karlı/buzlu bölge, sanırım en kolay kısım burası zirve verdiği enerji ve ile daha azimli oluyorsunuz. Burası çok soğuk, kramponu giyerken ellerim dondu termostaki su ile ısıttım. Tırmanış sırasında suları dışarıda olan arkadaşların sularında buzul parçaları oluştu. Fotoğraf çekmek soğuklardan dolayı gerçekten zor. Ben son 37 metreyi inanın kafamı kaldırmadan buzula bakarak ilerledim. Kafamı kaldıracak, gücüm yoktu sadece tırmandım. Zirveye çıktığım da  arkadaşım sarılmasından anladım. Yukarısı bayram yeri gibi herkes birini sarılıyor, kutluyor. Sanki son adralinizi oraya saklamışsınız gibi birden enerjik oluyorsunuz. Zirvenin arka tarafı korunaklı ve sizi rüzgardan koruyor güneşte doğmuş oluyor şansınız muhteşem zirve. Zirveye 07.00 vardık.  Zirve genelde kalabalık oluyor Fotoğraf çektirmek için beklemeniz gerekiyor.. Zirvede 2 adet plaka var. Birincisi dağcılık Fetegrasyonunun diğeri Ararat 5220 ibaresi var. 


İniş daha keyifli olsa da geri inmek de bir o'kadar zor bütün dertlerinizden kurtulamıyorsunuz.  Karın ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı devam ediyor ama enerjiniz daha iyi. İnişe başladığınızda o'kadar yer çıktığınıza inanamıyorsunuz iniş bile çok uzun geliyor. 

Çok yoruldunuz ve uykusuz olsanızda bir an önce ana kampa inip uyumak ve dinlenmek istiyorsunuz zirvede sonra 13.00 gibi 2. kampta 16.00 gibi ana kampta oluyorsunuz.





Teşekkürler:
Surmot arama kurtarma başkanı Dr. Soner GÜLER
https://www.surmot.org/

Mount Ararat Guide sahibive misafirperver insan Burhan ÇEVARUN
http://www.mtararattrek.com/

Yorumlar